Als franchisenemer aan de slag? Een uitdagende en mooie route om af te leggen!

Franchise is een succesvolle samenwerkingsvorm en franchiseformules hebben over het algemeen grote veerkracht in economisch zware tijden.

Je overweegt je aan te sluiten bij een franchiseformule. Je hebt bepaalde verwachtingen, je brengt ervaring en misschien wat eigen geld mee en natuurlijk je eigen persoonlijkheid. Bij franchise is het belangrijk dat er een goede match is tussen de franchiseformule en de franchisenemer. Daarnaast zijn er bij wet ook regels vastgesteld. Zaken waar je onder andere rekening  mee dient te houden zijn bijvoorbeeld:

• Zelfstandig ondernemer, franchisenemer of toch in loondienst?
• Financiële huishouding op orde
• Oriëntatie werkgebied / sector: Retail, Horeca, Zorg Sport & Welzijn
• Hard of Soft Franchise?
• Ondernemersprofiel versus formule
• Selectiegesprekken voeren
• Onderhandeling, is er ruimte?
• Wet Franchise
• We gaan hier wat dieper in op een aantal van deze zaken.

Hard of soft franchise?

Aan de ene kant zijn er de hard franchiseformules, die de franchisegever een aanzienlijke mate van controle bieden over verschillende aspecten, zoals marketing, operationele procedures en productaanbod. Dit geeft een gevoel van stabiliteit en uniformiteit, maar kan ook beperkend zijn voor de franchisenemer. Aan de andere kant zijn er soft franchiseformules, waarbij flexibiliteit hoog in het vaandel staat. Hier krijgt de franchisenemer meer vrijheid om lokale marktbehoeften aan te passen en operationele beslissingen te nemen. Dit biedt ruimte voor creativiteit, maar kan ook een gebrek aan uniformiteit met zich meebrengen. Financiële aspecten spelen ook een rol. Hard franchiseformules kennen vaak hogere investeringen en doorlopende royalty's, maar bieden vaak een erkend merk en uitgebreide ondersteuning. Soft franchiseformules hebben doorgaans lagere instapkosten, maar kunnen minder uitgebreide ondersteuning bieden. Als potentiële franchisenemer is het belangrijk om zorgvuldig onderzoek te doen naar beide opties en de voor- en nadelen af te wegen in relatie tot je eigen doelen, vaardigheden en voorkeuren.

Hard of Soft Franchise?

Het komt geregeld voor dat een franchisenemer omzetkansen ziet voor zijn onderneming. Het is tenslotte een ondernemer. Het kan zijn dat een franchisenemer van een hardfranchise broodjeszaak veelvuldig gevraagd wordt naar een bepaald type beleg, bijvoorbeeld pulled pork. Als dit product officieel niet tot het assortiment binnen de franchiseformule behoort, mag hij dit niet voeren. Dat vormt dan een dilemma. Voor hem zou het goed zijn het beleg wél te voeren, zodat hij de klant tevreden stelt en dus omzet genereert. Tegelijkertijd kan het voeren er van de formule schaden omdat het tot verwarring kan leiden bij de consument in het algemeen. Bedenk dan ook goed of jij het type franchisenemer bent dat veel “bewegingsruimte” wil of dat je graag hebt dat er zoveel mogelijk voor je wordt bepaald.

Onderhandelingsruimte

Het is goed om te weten dat er ruimte is voor onderhandeling bij het aansluiten bij een franchiseformule. Allereerst zijn er de initiële investeringskosten, waarbij flexibiliteit mogelijk is in aspecten zoals betalingsvoorwaarden of financieringsopties. Vervolgens zijn er royalty's en vergoedingen. Hoewel vastgestelde tarieven gangbaar zijn, kunnen er omstandigheden zijn die onderhandeling rechtvaardigen, vooral bij specifieke marktomstandigheden. Daarnaast is er ruimte voor onderhandeling over marketing en reclamebijdragen, en de mate van betrokkenheid bij lokale marketinginitiatieven. Operationele procedures kunnen ook worden aangepast om beter te passen bij lokale behoeften of ondernemersstijlen, mits het binnen de kaders van de formule valt.

Onderhandeling, welke ruimte is er? 

Kun je in onderhandeling gaan met je (aanstaande) franchisegever? Dit verschilt nogal per organisatie. Maar soms kan het de moeite van het proberen waard zijn! Bij veel franchiseorganisaties geldt bijvoorbeeld dat de franchisenemer een entree-fee dient te betalen bij aanvang van de overeenkomst. In ruil hiervoor krijgt hij o.a. toegang tot het gebruik van de merknaam en wordt hij opgeleid door de franchisegever. Een franchiseformule in de kledingbranche wilde al heel lang een bestaande eigen vestiging verkopen. Een bestaande franchisenemer van de formule wilde altijd al een tweede vestiging runnen en gaf aan de vestiging te willen kopen. Hij stelde dat hij niet meer opgeleid hoefde te worden door de franchisegever en hij had lokaal al een goede naam opgebouwd. Daarom wilde hij niet nogmaals een entree-fee betalen voor de tweede vestiging. De franchisegever ging akkoord. Een win-win situatie dus!

Wet franchise

Voor de franchisebranche is sinds 1 januari 2021 de Wet Franchise van kracht welke moet voorzien in het maken van een evenwichtigere franchiseverhouding. Twee onderdelen lichten we hier graag uit:

1. Goed franchisegeverschap & goedfranchisenemerschap.

   Partijen moeten zich bij een franchiseovereenkomst gedragen als ‘goed franchisegever’ en ‘goed franchisenemer’. De franchisegever moet naast zijn eigen belangen ook rekening houden met zowel de belangen van de keten in het geheel, als de belangen van de individuele franchisenemer. De franchisenemer moet op zijn beurt, naast zijn eigen belangen, ook rekening houden met en meedenken in het belang van de franchiseketen. 

   Soms betekent dit dat de franchisenemer bijvoorbeeld bepaalde producten met een lage marge niet wil verkopen, maar dat dit product voor het prijsimago van de gehele formule van groot belang is. Hij voert het product dan toch om bij te dragen aan een uniforme uitstraling van de formule. Mocht de totale marge van zijn onderneming onder druk komen te staan, dan is het belangrijk dat de franchisegever samen met hem hierover in gesprek gaat en met hem kijkt naar hoe dit voor zijn onderneming te verbeteren is.

2. Precontractueel Informatie Document, Stand-still periode.

   Tenminste vier weken voordat je de franchiseovereenkomst tekent, moet de franchisegever je alle relevante informatie verstrekken in een Precontractueel Informatie Document (ook wel PID genoemd). Dit omvat alles wat van belang kan zijn voor jouw beslissing om al dan niet toe te treden tot de franchiseformule. Denk aan de ervaringscijfers van bestaande vestigingen, wat zijn de ervaringen met betrekking tot de investeringen en kosten (eenmalig én terugkerend) en hoe is het gesteld met de (financiële) situatie van de franchisegever? 

   Gedurende de vierweekse “stand-still periode” mogen er geen nieuwe voorwaarden worden gesteld of wijzigingen worden doorgevoerd die jouw positie als potentiële franchisenemer kunnen benadelen. Ook mag de franchisegever je niet onder druk zetten om investeringen te doen of overeenkomsten te tekenen.

Wet Franchise

Een franchisegever in de meubelindustrie had een pand aangehuurd voor een nieuw aan te stellen franchisenemer. Deze geïnteresseerde franchisenemer was erg enthousiast en wilde zo snel mogelijk beginnen. De franchisegever had een PID aangeboden en vroeg de kandidaat om binnen twee weken akkoord te gaan zodat hij snel kon beginnen. Ook stuurde hij alvast een factuur aan de kandidaat om de huur te voldoen. Na twee weken ondertekende de kandidaat het franchisecontract. Vervolgens kwam de kandidaat er achter dat hij het verdienmodel onvoldoende achtte om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien. Hij wilde onder het contract uit en kon op basis van de Wet Franchise de overeenkomst nietig laten verklaren. De franchisegever had zich immers niet gehouden aan de minimale wettelijke termijn van vier weken stand-still én had de kandidaat aangezet tot het doen van een betaling terwijl er nog geen overeenkomst was gesloten. Lees aanbiedingen en contracten altijd aandachtig door en laat je goed adviseren!

Ondernemersprofiel versus formule

Ben jij iemand die graag in gesprek gaat met de klant of sta je liever “achter de schermen”? Een franchisenemer van een slagerijketen vertelde onlangs dat hij ooit voor deze formule had gekozen omdat hij graag karbonades aan het hakken was in de slagerij. Met klanten had hij niet zoveel – dat liet hij liever aan zijn vrouw over. Echter, door de jaren heen veranderde de formule van slagerij naar traiteur & maaltijdenspecialist. Klantcontact en -advisering is daarbij essentieel geworden en het vlees wordt veelal geportioneerd aangeleverd. En met de stijgende loonkosten en het personeelstekort was het noodzakelijk dat hij ook in de winkel ging meehelpen. Nu past de formule hem eigenlijk niet meer en denkt hij er over te stoppen als franchisenemer. Maar wat moet hij dan gaan doen? Wat voor een type ondernemer ben jij?

Financiële huishouding op orde

Een franchiseorganisatie in de sportbranche had een nieuw te openen vestiging in de aanbieding. Er waren uiteindelijk nog twee kandidaat franchisenemers “in de running”. Beide kandidaten hadden het juiste profiel én voldoende gespaard om de benodigde investering te voldoen. De ene kandidaat had een partner die zelf bij een bedrijf in loondienst was en een goed inkomen genereerde. De andere kandidaat had eveneens een partner, maar die had op dat moment geen werk. Tijdens het maken van de financiële berekeningen bleek uiteindelijk dat de levensstandaard en het uitgavenpatroon van de eerste kandidaat dermate hoog was dat zij niet in haar behoeften zouden kunnen voorzien als ze zou starten als franchisenemer. De tweede kandidaat had veel minder nodig en kon met het beoogde resultaat als franchisenemer prima voor zichzelf én zijn partner zorgen. Hoe is het met jouw financiële huishouding gesteld?

Koelewijn & Partners ondersteunt je bij het afleggen van de route naar franchise! Dit is slechts een greep uit de vele facetten waarmee je te maken krijgt in de aanloop naar het franchisenemerschap. Gelukkig kunnen ze je bij Koelewijn & Partners ondersteunen bij het afleggen van deze route. Of het nu gaat om een contractcheck of advisering over de kenmerken van verschillende franchisebranches, zij helpen je verder! Wil je meer weten? Neem dan contact met ze op via 035-5420828 of bekijk de bedrijfspresentatie.