Pleziermarketing

Plezier is volgens de woordenboeken een ‘aangenaam gevoel’ of een gevoel van ‘welbehagen’. Kennelijk heeft het doen van dingen waar je plezier in hebt de zo veelbesproken ‘funwaarde’. En laten we eerlijk zijn, als iets leuk is heeft het voorkeur. Je zou dus kunnen zeggen, dat als je aan commerciële handelingen plezier toevoegt, je als handelaar een voorkeurspositie geniet. Maar het gaat natuurlijk niet alleen om ‘fun’.

‘Historisch perspectief’

We hebben met zijn allen de laatste decennia de consument wel in de watten gelegd. Toen goed nog schaars was, verkocht je wat je had. Schaarste geeft impliciet koopplezier, als je het krijgen kan. Vandaar onze huidige inspanningen om tijdelijk exceptionele inspanningen te doen. Er moet dan een schaarsteperceptie worden opgewekt. We kunnen er wat van tegenwoordig. Transactiedrift alom. Het retailtheater is tot over de oren volgeboekt.

Na zo’n drie maanden opruiming, gelardeerd met Sinterklaas, Kerst, Euro-acties, ‘geen fratsen’, Bonus aanbiedingen, van 'drie halen twee betalen' via 'twee halen één betalen' naar 'drie halen één betalen' (C&A), zou je toch als eerzaam burgerconsument mogen verwachten dat in alle rust de voorjaarscollecties hun kans krijgen in volle breedte gepresenteerd te worden. Helaas moet ik u teleurstellen. De waan van de dag gaat gewoon door. De Hema roomt nog net even ‘in stijl’ ongewoon de voordeelaankoop af, alvorens zuster V&D via het prijzencircus de prelude doet voor het nieuwe seizoen. Zelfs Wehkamp ontkomt er niet aan via een volle pagina zichzelf met een thema-actie te presenteren. Máxima omzetten (en omzetverlies op die zaterdag) behoren al weer tot het grijze verleden, onverkoopbare oranje voorraden worden op nul afgeprijsd en maken plaats voor ‘nieuw’. Uitzonderlijk snel dit jaar, want de vroege Paasdagen hijgden ons in de nek. Het wachten is nu op de dwaze dagen na de laatste paaseieren en hazen. En begin mei, na moederdag, zullen de eerste signalen van de zomeropruiming vast wel weer de kop opsteken. Je wordt er al moe van als je het opschrijft. Alles valt op, dus valt er niets op. U ziet: in het zweet des aanschijns wordt het magere retailbrood door 700.000 mensen dag in dag uit verdiend.

Concurrentiedichtheid en een steeds lager aandeel in de particuliere bestedingen nopen tot een niet aflatende transactiedrift.

Jammer eigenlijk, dat  schaarste echt ‘schaars’ geworden is door de hoorn des overvloeds die over ons heen kwam. Omdat niets nauwelijks schaars is, zal het de consument verder worst zijn. Zij zijn oppermachtig, handelen naar bevind van zaken en stellen jaarlijks hun eisenpakket intuïtief bij.

Pluswaarden (‘satisfyers’) worden minimumeisen ('dissatisfyers'). Voordeel wil iedereen, rijk en arm. Kwaliteit is ‘niet goed geld terug’. Vorm en design moet actueel zijn. Openingstijden: graag altijd. En alles moet leuk zijn. Of het nu om routineaankopen gaat of recreatief winkelen. Bij lagere gevoelswaarden (gemaksaankopen) is de formule: efficiency X aandacht = Fun. Bij aankoopsituaties met hogere gevoelswaarden neemt het belang van toegevoegde 'conditionerende' elementen toe.

Het gevaar daarbij is, dat je daarbij niet moet doorschieten. Maar... de kunst van retailen is de grens te vinden tussen verleiding en afleiding. Het pleziereffect is een doel op zich om mensen een goed gevoel te geven. Die kopen dan vanuit hun welbehagen net een onsje meer. Voor normaal retailen is fun een middel, dat verleidt tot koopsituaties. Te veel afleiding echter kan de duidelijkheid van de formule verstoren, kan tot irritaties leiden en verlaagt derhalve conversiekansen.

De echte winkelier voelt naadloos aan waar zakelijkheid plaats maakt voor sfeer. Dit natuurlijk met uitzondering van degenen die entertainment als kernproduct/dienst verkopen, zoals Disney, Warner Bross et cetera.

De retailer moet zich realiseren, dat inzetten van funmiddelen direct te maken heeft met de formuleuitgangspunten en dat het klakkeloos toevoegen voor extra omzet vaak een pleister op een houten been is. Retailmarketingstrategie moet periodiek worden herijkt. Daarin speelt funwaarde een zekere rol, maar is slechts één van de instrumenten, die tezamen moeten bijdragen aan de herkenbaarheid en attractiewaarde van de formule. Ten leste: plezier ontstaat vaak door de 'kleine dingen'. Eén van de meest schaarse marketingelementen is nog steeds menselijke aandacht. Begin daar maar eens mee.