De toekomst van duurzaam ondernemen

Nederlanders zijn over het algemeen heel tevreden met hun eigen levensomstandigheden. Gemiddeld geven wij deze een 8. Dat is niet verkeerd, maar willen wij dat onze kinderen überhaupt nog een cijfer kunnen geven, dan moeten we structureel zaken veranderen.

Energiebronnen worden spaarzamer. Er moet meer ruimte komen voor sociale innovatie, willen wij onze doelen halen voor een CO2-arme samenleving op lange termijn (2050). Kijk voor meer informatie hierover op de website van Duurzaam-ondernemen.nl.

Het is natuurlijk onzinnig om te denken dat als wij ons afval scheiden, het allemaal wel goed komt. Natuurlijk moet een wereldwijde aanpak gestimuleerd worden. Wellicht is ‘think global, act local’ de term die hiervoor van toepassing is. Lokale initiatieven kunnen sterk bijdragen tot een betere wereld. Een mooi voorbeeld is Aquatx.nl. Een initiatief op Texel gestart door een lokale ondernemer om op een eenvoudige (commerciële) manier de stranden van Texel schoner te krijgen. Of wat te denken van Boyan Slat, een Nederlandse student die de plastic soep in de oceanen wil opruimen en hier inmiddels al een paar miljoen voor opgehaald heeft.

De vraag en het aanbod van energie moeten structureel veranderen, willen wij onze welvaart enigszins behouden. We kunnen daar lokaal allemaal een rol in spelen.

Wij moeten innoveren en nieuwe manieren ontdekken hoe om te gaan met energie en afval. Maar het is essentieel dat deze nieuwe technieken maatschappelijk breed worden geaccepteerd. Een hybride-auto kopen, maar dan toch op benzine rijden of twee afvalbakken hebben en toch afval niet scheiden zijn natuurlijk mooie voorbeelden hoe het niet moet.

Wil je als maatschappij hier echt een inhaalslag maken, dan zal de mentaliteit moeten veranderen. Er moeten ook meer bottom-up acties komen. Kleinschalige lokale projecten die uitgebouwd worden. Hierin kan het MKB een rol spelen. Nieuwe initiatieven, maar ook oude in een nieuw jasje kunnen hierin bijdragen.

Maar we moeten ondertussen kritisch blijven kijken naar alle duurzaamheid initiatieven die gestart zijn. ‘Uber’, is een mooi voorbeeld. Dit initiatief gestart uit een idealistisch oogpunt, waar inmiddels een miljoenenindustrie uit ontwikkeld is, heeft niet meer de oorspronkelijke doelstelling. Het idee was om lege auto’s die ergens naar toe reden, te vullen met mensen die ook die kant uit moesten. Inmiddels is ‘Uber’ gewoon een taxibedrijf geworden dat vals concurreert met de bestaande markt (immers een Uber-chauffeur hoeft geen vergunningen etc. aan te schaffen).

Hetzelfde geldt eigenlijk voor andere initiatieven zoals Air B’n’B. Bedacht om je sofa een nacht af te staan aan iemand die even een slaapplek zoekt, is nu een grote concurrent voor booking.com. En wat te denken van de subsidieaanvraag voor een eigen windmolen? Goede windmolens worden nu weer afgebroken om nieuwe subsidies binnen te slepen.

Maar ook de Retail is in beweging. Ik heb onlangs een congres bijgewoond van FranchiseLine in Houten. Daar bespraken we de toekomst van franchise/Retail in 2025. Klik hier voor het volledige rapport. ‘Glocalisering’ is de term die daar een aantal keren valt. Vul je schappen zo veel mogelijk met lokaal geproduceerde zaken. Tomaten in de supermarkt hoeven ook niet van de centrale groetenveiling te komen.

‘Wat je van ver haalt is lekker!’ Dat gaat niet meer op. Lokaal je producten aanschaffen is gemakkelijker en drukt de CO2-voetprint. Jammer is alleen dat soms de producten uit Nieuw-Zeeland goedkoper in de supermarkt liggen, dan dat ze lokaal kosten.

Consumenten eisen steeds vaker dat bedrijven zich bezighouden met duurzaamheid. Onderzoek wees onlangs uit dat 40% van de consumenten zich hierdoor min of meer laat leiden bij aankoop van een product of dienst.

Als consument ben ik zelf steeds meer bezig om de wereld straks voor mijn kleinkinderen iets schoner en beter achter te laten dan dat deze was. Ook bij mijn dagelijkse inkopen bij de supermarkt kijk ik wat verder dan mijn neus lang is.

Jammer genoeg gaat biologisch verantwoord eten (en dierenwelzijn) niet altijd hand in hand met duurzaamheid. Helaas maar waar, rondlopende kippen of koeien belasten het milieu een stuk zwaarder dan de volgepropte stallen, waar efficiëntie (en niet dierenwelzijn) de boventoon voert. Zo liet ik me laatst uitleggen in een tv programma van dieetgoeroe/programmamaker Michael Mosley (Focus Tv 30 november 2014). Op dit vlak is nog zeker veel winst te halen. Ook Michael liet zien dat er lokale initiatieven nu ontstaan die het beter en anders doen.

Ook als ondernemer ben ik bezig met een duurzaam concept in de markt te zetten. Dit is op feestjes wel wat leuker uit te leggen, dan werken bij een kolencentrale. Ik ben bezig een Koopplein.nl in de markt te zetten, dat aantoonbaar duurzaam is. Nu alleen moet de consument zich hiervan laten doordringen. Met ons team van 70+ (Koopplein) ondernemers zijn we hier hard mee bezig.

Je spulletjes lokaal verkopen zorgt voor een minder grote belasting voor het milieu. Doordat goederen een tweede of zelfs derde leven krijgen, zorgt dit ervoor dat dure productie/transport van nieuwe goederen (in en vanuit China) minder noodzakelijk wordt. En onze afvalberg groeit zo minder snel.

Bij ons thuis is lokaal kopen en verkopen schering en inslag. Niet alleen merk je het in je portemonnee, maar doordat je het lokaal verhandelt, is de ‘carbon footprint’ minimaal. Zeker als je de aankoop met de fiets ophaalt!

Henk Meijer
Directeur Koopplein.nl